RBC - eritrociti (crvena krvna zrnca) koji prenose kisik iz pluca u ostale dijelove tela
WBC - leukociti (bijela krvna zrnca) koji služe za obranu organizma od bakterija, virusa i gljivica
PLT - trombociti (krvne pločice) koji učestvuju u stvaranju ugrušaka i zaustavljanja krvarenja
Hb - koncentracija hemoglobina
Hct - udio krvnih stanica ili hematokrit u ukupnom volumenu krvi
MCV - srednji volumen eritrocita
MCHC - srednja koncentracija hemoglobina u eritrocitima
RDW - širina distribucije eritrocita,sortiranje eritrocita po veličini
MTV - prosječni srednji volumen trombocita
NORMALNE VRIJEDNOSTI KRVNE SLIKEEritrociti (crvena krvna zrnca) - normalno: 3,8-5,8 xE12/1
- Snižene vrijednosti su najčešće znak anemije ili gubitka krvi usled krvarenja.
- Povišene vrijednosti mogu biti i kod zdravih ljudi.
Leukociti (bela krvna zrnca) - normalno: Odrasli-3,8-10; Djeca-5-13xE9/l
- Rezultat niži od granične vrednosti najčešće je znak virusne infekcije, a viši bakterijske.
Trombociti (krvne pločice) zadužene za zgrušavanje krvi) - normalno: 150-400 xE9/l
- Povećan broj trombocita može da dovede do stvaranja krvnog ugruška u kardiovaskularnom sistemu.
- Sniženi su kod hemioterapija, malignih oboljenja, hepatitisa C...
Sedimentacija eritrocita - normalna:2-12 mm/h mm/2h
To je nespecifičan parametar.
- Povećan je kod akutnih i kroničnih oboljenja, maligniteta, velikog broja bolesti, raznih upala...
- Snižene vrijednosti nemaju dijagnostički značaj.
KRV - BIOKEMIJSKI PARAMETRIIzgled seruma - normalan: bistar i svijetložut
- Može biti slabolipemičan (slabozamućen), lipemičan (zamućen) i mlečno lipemi/čan (jako zamućen), što ukazuje na povećanu masnoću u krvi. Često do ovakvih rezultata dolazi jer se pacijent ne pridržava pravila da 12 sati prije davanja krvi ne uzima hranu. Serum može biti i crven zbog hemolize i ikteričan usled povećanih vrednosti bilirubina.
Glukoza [/b]- normalno: 3,5-6,1 mmol/l
- Povišene vrijednosti se javljaju kod dijabetičara, a snižene kod hipoglikemije različitih uzroka
STANJE BUBREGAUrea - normalno 1,7-8,3 mmol/l
Kreatinin - normalno: muškarci 62-106; žene 44-80 umol/l
- Povišene vrijednosti se javljaju kod bubrežnih oboljenja. Povećana urea, a normalan kreatinin može da bude i rezultat ishrane bogate proteinima. Povišene vrednosti kreatinina mogu biti i posljedica veće fizičke aktivnosti ili uzimanja steroida.
- Smanjene vrednosti se javljaju kod trudnica i žena uopće.
Elefctroliti
Natrij [/b[b]]- normalan: 139-154 mmol/l
- Snižene vrijednosti kod bubrežnih bolesnika
Kalij - normalan: 3,8-5,3 mmol/l
- Povišene vrijednosti kod bubrežnih bolesnika
STANJE ZGLOBOVA
Mokraćna kiselina - normalna: muškarci 200-420; žene 140-340 umol/L
- Povišene vrijednosti se javljaju kod gihta (taloženja kristala mokraćne kiseline u zglobovima).
- Snižena koncentracija nema dijagnostički značaj.
MASNOĆA U KRVI
Holesterol Preporučen < 5,2; Visok > 6,2 mmol/l
HDL holesterol (dobar) Preporučen > 1,54; Nizak < 1,0 mmol/l
- Dijagnostički značaj imaju snižene vrijednosti HDL holesterola. U tom slučaju postoji povećan rizik nastanka kardiovaskularnih oboljenja. Što su više vrijednosti HDL holesterola, to je bolje, jer ovaj holesterol "čisti" krvne sudove.
LDL holesterol (loš) Preporučen < 2,6; Visok > 4,1 mmol/l
- Povišene vrijednosti obično su povezane sa nepravilnom ishranom i stresom. Tada se povećava rizik nastanka kardiovaskularnih bolesti, pre svih ateroskleroze.
Trigliceridi Preporučen < 1,7; Visok > 2,3 mmol/l
- Povišene vrijednosti najčešće su znak nepoštovanja pravila da se ne uzima hrana 12 sati pre vađenja krvi.
- Snižene vrijednosti nemaju dijagnostički značaj.
STANJE JETREALT - normalna: 8-41 IJ/I
- Povišene vrijednosti ukazuju na akutno oštećenje jetre, najčešće izazvano terapijom antibioticima, unosom gaziranih pića, sokova...
AST - normalna: 7-38 IJ/I
- Povišene vrijednosti ukazuju na značajno oštećenje jetre ili neka druga oboljenja (na primjer neka mišićna oboljenja)
Gama GT - normalna: Muškarci 8-40; Žene5-35IJ/I
- Povišene vrijednosti se najčešće javljaju kod alkoholičara i znak su oštećenja jetre.
Bilirubin ukupni - normalan:1,1-18,8 umol/l
- Povišene vrijednosti se javljaju kod oštećenja jetre i opstrukcije žučnih kanala.
- Snižene vrijednosti nemaju dijagnostički značaj.
KOSTIAlkalna fosfataza -normalna: Odrasli 0-270; Djeca do 810 IJ/I
Jedan od oblika alkalne fosfataze učestvuje u izgradnji kostiju.
- Povišene vrijednosti mogu da ukazuju na povećanu razgradnju kostiju i na mogući razvoj osteoporoze. Kod djece u razvoju vrijednost ovog parametra je povišena.
PANKREASS-alfa amilaza -normalna: 28-100 IJ/I
U-alfa amilaza - normalna: - 0-450 IJ/I
- Povišen nivo ukazuje na poremećaj u funkciji pankreasa.
KOŠTANA SRŽŽeljezo - normalno: muškarci 10,6-28,3; žene 6,6-26,0 umol/l
Zajedno sa hemoglobinom, eritrocitima i parametrima koji određuju morfologiju eritrocita (MCV, MCH i MCHC) pruža uvid u stanje koštane srži. Određivanje samo željeza nema nikakvog značaja za postavljanje dijagnoze anemije.
KRV - OSTALI PARAMETRIFibrinogen - normalan: 2-4 g/l
To je nespecifičan parametar.
- Povećan je kod aktunih i kroničnih oboljenja, maligniteta, velikog broja bolesti, raznih upala…
- Snižene vrijednosti nemaju dijagnostički značaj.
Proteini - normalni: 66-87 g/l
- Snižene vrijednosfi su znak oštećena sintetske funkcije jetre, osim u trudnoći kada se snižene vrijednosti često javljaju.
(PT) - Protombinsko vreme - normalna: < 1,3 INR
PT se određuje pacijentima prije operacije kao i kod pacijenata koji su na antikoagulantnoj terapiji kada su očekivane vrijednosti od 2,0-4,5 INR.
ANALIZA URINANormalan urin je bistrog izgleda, žute boje i kisele reakcije. Sve što odstupa od ovoga, moguć je znak nastanka nekog oboljenja.
Izgled - normalno: bistar izgled
- Zamućen urin - ukazuje na povećan broj leukocita, odnosno na neki upalni proces, kao i na gljivice, bakterije, sluz i sve druge elemente koji se mogu naći u sedimentu urina.
Boja - normalno: žuta boja
- Tamnosmeđi urin - ukazuje na povećanje bilirubina, što je najčešće znak oštećenja jetre, odnosno pojave žutice. Neki ljudi inače imaju povećan bilirubin, tako da je njima ovakav izgled urina normalan.
- Crven urin - ukazuje na prisustvo hemoglobina, što najčešće ukazuje na oštećenje bubrega, zbog koga se u urinu javlja krv (najčešće kamen u bubregu ili pijesak), ali i na razne upalne procese, oštećenje mokraćnih kanala i mjehura.
Reakcija - normalno: kisela reakcija
- Alkalna reakcija - najčešće ukazuje na bakterijsku infekciju.
Relativna gustoća - referentna vrijednost (za odrasle) 1,012- 1,025
- Povećana gustoća može biti znak dijabetesa, hipertenzije, poremećaja funkcije hormona nadbubrežne žlijezde, oštećenja bubrega. Nastaje i uslijed povećanog gubitka vode - povraćanje, dijareja, kao i visoka temperatura.
- Snižena je najčešće kod povećanog izlučivanja urina.
Proteini - normalno: negativni
- Mogu biti pozitivni uslijed povećane fizičke aktivnosti ili u trudnoći, kada to nije znak patoloških promjena. Pojava proteina u urinu u svim ostalim stanjima znak je nekog upalnog procesa.
Urobilinogen - normalno: negativan
Bilirubin - normalno: negativan
- Pozitivni rezultati mogu da budu znak oštećenja jetre ili žuči.
Aceton - normalno: negativan
- Pozitivan nalaz prisutan kod dijabetičara.
Glukoza - normalno: negativna
- Pozitivan rezultat glukoze u urinu je uglavnom je povezan s povećanim vrijednostima ovog parametra u krvi (iznad 10 mmol/L), što se najčešće dešava kod dijabetičara.
SEDIMENT URINA
Eritrociti sveži - normalno: negativni
- Pozitivni su najčešće znak prisustva mokraćnih kamenaca ili pijeska u bubregu i mokraćnim
kanalima.
Eritrociti blijedi - normalno: negativni
- Pozitivni su najčešće znak skoro preležane infekcije ili kronične bolesti bubrega.
Leukociti - normalno: do 5
- Broj leukocita do 50 (dosta) ili više od 50 (masa) najčešće ukazuje na neki upalni proces u organizmu.
Epitelne ćelije pločaste - normalno: malo
- Ove ćelije oblažu urinami trakt. Njihova pojava u urinu u bilo kom obimu nema veći dijagnostički značaj.
Epitelne ćelije okrugle - normalno: negativne
- Pozitivan nalaz ukazuje najčešće na oštećenje bubrega.
Bakterije - normalno: negativne
- Pozitivan nalaz je najčešće znak bakterijske infekcije, a može da bude i posljedica nehigijene ili nepravilno uzetog urina - nesterilna posuda.
Urati amorfni - normalno: negativni
- Pozitivan nalaz nema dijagnostički značaj.
Kristali kalcijum-oksalata - normalno: malo
- Pozitivan nalaz ne mora ukazivati na oboljenje, ali može biti znak kamenca u bubregu.
Kristali mokraćne kiseline - normalno: negativni
- Pozitivan nalaz ukazuje na neka oboljenja bubrega.
Kristali tripl-fosfata - normalno: negativni
- Pozitivan nalaz može biti znak bakterijske infekcije.
Sluz - normalno: negativna ili malo
- Pozitivan nalaz nema veći dijagnostički značaj.
Gljivice - normaho: negativne
- Pozitivan nalaz je najčešći znak gljivične infekcije, a mogu se javiti i kod dijabetičara.
Cilindri - normalno: negativni
- Pozitivan nalaz ukazuje na kronično bubrežno oboljenje.
Spermatozoidi - normalno: negativni
- Pozitivan nalaz se javlja kod starijih muškaraca i ukazuje na oštećenje prostate.